Η χιτλερική «Νέα Τάξη» στην κατεχόμενη Ευρώπη είχε οδηγήσει χιλιάδες ανθρώπους στα εκτελεστικά αποσπάσματα και εκατομμύρια στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εφαρμόστηκε η αρχή της συλλογικής ευθύνης, κατά την οποία για μια πράξη αντίστασης εναντίον του κατακτητή θεωρούνταν υπεύθυνος ολόκληρος ο πληθυσμός μιας περιοχής και εφαρμόζονταν σκληρά αντίποινα εναντίον του.
Ο τουφεκισμός ομήρων και το κάψιμο χωριών από τα γερμανικά στρατεύματα ήταν συνηθισμένο φαινόμενο. Όμως το σημαντικότερο γεγονός του πολέμου και ολόκληρου του 20ού αι. υπήρξε το Ολοκαύτωμα. Οι θεωρούμενες «κατώτερες» φυλές, όπως οι Εβραίοι, οι Ρομά, οι Σλάβοι έπρεπε να εξαφανιστούν από το πρόσωπο της Γης και είχαν εφαρμοστεί ειδικά προγράμματα εξόντωσής τους (6.000.000 Εβραίοι δολοφονήθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης). Εγκληματικά ιατρικά και χημικά πειράματα πραγματοποιήθηκαν, με «πειραματόζωα» αιχμάλωτους και πολιτικούς κρατούμενους. Η ανθρωπότητα υπέφερε πάρα πολλά και ήταν επόμενο να ζητήσει πάρα πολλά. Το τέλος του πολέμου έπρεπε να σημάνει το τέλος όλων των πολέμων, ο φασισμός έπρεπε να συντριβεί και να μην ξαναεμφανιστεί ποτέ πια. Κάθε λαός έβλεπε στην επερχόμενη νίκη την κατοχύρωση της εθνικής του ανεξαρτησίας, αλλά και την πραγματοποίηση των κοινωνικών εκείνων μέτρων και μεταρρυθμίσεων που θα τον έκαναν κύριο της χώρας του. Λίγο πολύ τα σοσιαλιστικά ιδανικά υιοθετήθηκαν από τα σημαντικότερα κινήματα αντίστασης εναντίον του φασισμού.
Μέγιστο μερίδιο ευθύνης για τις ναζιστικές φρικαλεότητες στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο φέρουν οι δωσίλογοι. Σε όλους τους πολέμους υπήρχε η απέχθεια για τους συνεργάτες του εχθρού και η απαίτηση για την τιμωρία τους. Ποτέ, όμως, άλλοτε το στίγμα του συνεργάτη δε θεωρήθηκε τόσο βρόμικο και η ηθική καταδίκη του τόσο απόλυτη. Ο «κουίσλινγκ», ο «δωσίλογος», δεν ήταν απλώς ένας προδότης. Ήταν ο χειρότερος εγκληματίας που μπορούσε να υπάρξει.
Για την ιστορία ο όρος ολοκαύτωμα διατυπώθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο της Νυρεμβέργης, μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1945-46) για να χαρακτηρίσει την προσπάθεια των Γερμανών εθνικοσοσιαλιστών για συστηματική και πλήρη εξόντωση του εβραϊκού στοιχείου.
Ο ναζισμός είναι υπεύθυνος για τα φρικτότερα εγκλήματα που γνώρισε η παγκόσμια ιστορία. Περίπου 6,5 εκατομμύρια Εβραίοι εξοντώθηκαν στα κρεματόρια και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο ναζισμός έγινε συνώνυμος με το έγκλημα και, μετά τη συμμαχική νίκη στον πόλεμο, τέθηκε εκτός νόμου.
