Απαγορεύεται η αναδημοσίευση των αναρτήσεων του ιστολογίου χωρίς την έγγραφη άδεια του διαχειριστή

Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2011

Γκάντι - Ο Δάσκαλος της "μη βίας"


Ο Μαχάτμα Γκάντι ήταν Ινδός πολιτικός και φιλόσοφος, θεωρητικός της αρχής της «μη βίας» ή της «παθητικής αντίστασης». Ο Μοχάντας Καράμτσαντ Γκάντι αναδείχθηκε στο χαρισματικό πολιτικό και πνευματικό ηγέτη, που οδήγησε τους Ινδούς στην ανεξαρτησία τους από τη Βρετανική αυτοκρατορία. Οι Ινδοί του είχαν δώσει την προσωνυμία «Μαχάτμα» που στα σανσκριτικά σημαίνει «μεγάλη ψυχή». Η διδασκαλία του και οι αρχές του ξεπέρασαν τα όρια της Ινδίας. Έγινε σύμβολο της ενότητας ενός έθνους που το διαιρούν πανάρχαιες κάστες, ισχυροί ηγεμόνες, που έχουν με το μέρος τους την παράδοση, και σύγχρονες πολιτικές διαφορές.

Γεννήθηκε στην Πορμπαντάρ το 1869. Ο πατέρας και ο παππούς του ήταν πρωθυπουργοί μικρών ηγεμονιών. Η μητέρα του, βαθιά θρησκευόμενη, του μετέδωσε τις αρχές της νηστείας, με την οποία επιτυγχάνεται η κάθαρση, και της μη βίας. Παντρεύτηκε, κατά τα έθιμα, σε ηλικία 13 χρόνων. Μετά τη βασική εκπαίδευση άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα στο πανεπιστήμιο της Βομβάης και στο κολέγιο Σαμάλντας στην Μπαουναγκάρ. Στη συνέχεια αποφασίστηκε να σπουδάσει νομικά στο Λονδίνο. Μετά τις σπουδές του επέστρεψε στην Ινδία, αλλά σύντομα αναγκάστηκε για βιοποριστικούς λόγους να μεταβεί στη Νότια Αφρική, όπου αντιμετώπισε την περιφρόνηση των λευκών και άρχισε έτσι να υπερασπίζεται με μανία τα δικαιώματα των Ινδών εργατών που είχαν μεταναστεύσει εκεί. Αρχίζοντας την πολιτική του σταδιοδρομία δίδαξε στους οπαδούς του τη «Σατγιαγκράχα», που σημαίνει «επιμονή στην αλήθεια».

Μετά την επιστροφή του στις Ινδίες το 1914 και κυρίως μετά τον α’ παγκόσμιο πόλεμο άρχισε να αναπτύσσει έντονη πολιτική δραστηριότητα μέσα στο κόμμα του εθνικού ινδικού Κογκρέσου υποστηρίζοντας ότι η Ινδία ήταν ώριμη για να αυτοκυβερνηθεί. Κανόνας του ήταν ότι μπορεί ο καθένας να νικήσει και τον πιο άκαμπτο εχθρό με την πειθώ και τη μη βία. Οι οπαδοί του συνεχώς αυξάνονταν με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν πολλές εξεγέρσεις των Ινδών σε όλη την επικράτεια. Οι Βρετανοί εφάρμοσαν αυστηρά μέτρα εναντίον των οπαδών του που αγωνίζονταν ενάντια στην πολιτική και κοινωνική αδικία. Το 1922 ο Γκάντι κλείστηκε στη φυλακή από τους Βρετανούς για δύο χρόνια. Μετά την αποφυλάκισή του περιηγήθηκε την Ινδία με σκοπό να πείσει τους Ινδούς να καταργήσουν τις κάστες και να γίνουν δεκτοί στην κοινότητα και οι παρίες. Το 1930 οδήγησε τους οπαδούς του στην περίφημη «πορεία του αλατιού», που ήταν μια διαμαρτυρία για τους φόρους που είχαν επιβάλει οι Βρετανοί. Οι ταραχές πολλαπλασιάστηκαν και οι Βρετανοί αναγκάστηκαν να καλέσουν τους αντιπροσώπους του Κογκρέσου της Ινδίας σε διάσκεψη, χωρίς όμως να καταλήξουν σε καμιά συμφωνία. Οι αναταραχές είχαν ως αποτέλεσμα να υπονομευτεί βαθύτατα η βρετανική κυριαρχία και να καταλάβει όλος ο κόσμος πόσο βαθύ ήταν το αίσθημα αποστροφής των Ινδών προς τους κατακτητές τους. Έτσι, μετά το τέλος του β’ παγκόσμιου πολέμου, οι Βρετανοί υποχρεώθηκαν να παραχωρήσουν στις Ινδίες την ανεξαρτησία τους, αφού προηγουμένως είχαν σπείρει τη διχόνοια ανάμεσα σε μουσουλμάνους και ινδουιστές, πυροδοτώντας με αυτόν τον τρόπο μια σειρά από έντονες θρησκευτικές αντιπαραθέσεις. Ο Γκάντι, βαθιά πικραμένος από την αντιπαλότητα ινδουιστών και μουσουλμάνων, άρχισε να περιοδεύει σε διάφορες περιοχές προσπαθώντας να τους συμφιλιώσει, αλλά οι ταραχές έπαψαν μόνο όταν άρχισε «απεργία πείνας».Ο Μαχάτμα Γκάντι δολοφονήθηκε στις 31 Ιανουάριο του 1948 από ένα φανατικό ινδουιστή.

Η πολιτική διδασκαλία του Γκάντι βρήκε απήχηση σε όλες τις χώρες του «τρίτου κόσμου» που καταδυναστεύονταν. Η πολιτική ανυπακοή, σε συνδυασμό με τη μη βία, ήταν τα όπλα πολλών λαών που προσπάθησαν έτσι να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους. Ιδιαίτερη χρήση της πολιτικής γραμμής του Γκάντι έκανε ο Μάρτιν Λ. Κιγκ, ο ηγέτης των μαύρων των ΗΠΑ, στην προσπάθειά του για παραχώρηση ίσων δικαιωμάτων στους μη λευκούς Αμερικανούς.