Απαγορεύεται η αναδημοσίευση των αναρτήσεων του ιστολογίου χωρίς την έγγραφη άδεια του διαχειριστή

Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2011

Μολιέρος, ο μετρ της Γαλλικής Κωμωδίας


Μολιέρος ήταν το ψευδώνυμο του Γάλλου θεατρικού συγγραφέα Ζαν Μπατίστ Ποκλέν. Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1622. Ο πατέρας του ήταν ταπητουργός του βασιλιά. Ο Μολιέρος αποφοίτησε από το γυμνάσιο του Κλερμόν και πήρε το πτυχίο της νομικής από το πανεπιστήμιο της Ορλεάνης. Η αγάπη του για το θέατρο τον ώθησε να ζητήσει το μερίδιο της κληρονομιάς του για να συνεταιριστεί με την ηθοποιό Μπεζάρ και μερικούς φίλους και συγγενείς, ώστε να ιδρύσουν το «Διάσημο θέατρο». Το ξεκίνημα στάθηκε πολύ δύσκολο γιατί μετά από αποτυχίες και χρέη οδηγήθηκε στη φυλακή. Αφού αποφυλακίστηκε περιόδευσε με το θίασό του σε όλη τη Γαλλία και γνώρισε μεγάλη επιτυχία.

Το 1658 εμφανίστηκε στο Λουδοβίκο ΙΔ΄. Με το πρώτο του έργο απέσπασε τη φιλία του και έχοντας για στήριγμα την εύνοια του βασιλιά και τη φιλία των Μπουαλό και Λαφοντέν, ο Μολιέρος αγωνίστηκε για να επιβληθεί ως θιασάρχης, ηθοποιός και συγγραφέας. Σε 14 χρόνια έγραψε τριάντα περίπου έργα (πολλά σε 5 πράξεις), που αναγνωρίστηκαν ως αριστουργήματα. Απόκτησε πολλούς εχθρούς και συκοφάντες. Πέθανε πάνω στη σκηνή μόλις έπεσε η αυλαία στην παράσταση του έργου του «Κατά φαντασίαν ασθενής».

Οι κυριότερες κωμωδίες του είναι: «Σχολή των γυναικών» (1662), «Ταρτούφος» (1664-1669), «Δον Ζουάν» (1665), «Ο μισάνθρωπος» (1666), «Ο φιλάργυρος» (1668), «Ο αρχοντοχωριάτης» (1670), «Οι λόγιες» (1672), «Ο κατά φαντασία ασθενής» (1673), «Γιατρός με το στανιό» (φάρσα, 1676). Στις μεγάλες του κωμωδίες ο Μολιέρος δε σκοπεύει στην πλοκή ή την πηγή του γέλιου, αλλά στην ανάγλυφη παρουσίαση των χαρακτήρων των ηρώων του, που ενώ είναι ξεκάθαρα ατομικοί, παραμένουν διαχρονικοί: οι αστοί, οι ευγενείς, οι ερωτευμένοι, οι φιλόδοξοι, οι γελοίοι, οι κακοί, οι εγωιστές, ή και αντίθετα οι δυνατοί χαρακτήρες, τα σοφά πνεύματα, οι τίμιοι άνθρωποι.

Ο Μολιέρος κατηγορήθηκε ότι υπερβάλλει ή απλοποιεί. Με τη σκόπιμη όμως αυτή μεταμόρφωση μπορούσε να τονίζει όλα τα ελαττώματα ώστε να προκαλέσει την κωμική, τη γελοία πλευρά τους. Από την κοινωνική και ηθική του σάτιρα ξεπροβάλλει μια ηθική έντονα ανθρώπινη, έξω από τις κατεστημένες ηθικοθρησκευτικές αντιλήψεις. Πίστευε στη νομιμότητα του ενστίκτου. Συνεχίζοντας την παράδοση του Ραμπελέ και του Μοντέν, θεωρούσε πως η φύση είναι καλή και πανίσχυρη, αλλά πως πρέπει να τίθενται και όρια που καθορίζει η κοινωνική ζωή, η φιλία, η καλοσύνη, η ανοχή.

Η γλώσσα του είναι έντονη, γεμάτη χρώμα, αποτελεσματικά θεατρική. Το ύφος του Μολιέρου είναι θεατρικό, έχει τη ζωντάνια της συνομιλίας του φυσικού διαλόγου και είναι πάντα σύμφωνο με το χαρακτήρα και την ιδιότητα εκείνου που μιλά.

Ο Μολιέρος αποτελεί κορυφαία μορφή της δραματικής δημιουργίας. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά. Πέθανε στις 17/02/1673.